Ben jij op de hoogte van de nieuwste regels met betrekking tot studiekosten voor je werknemers? Sinds 1 augustus 2022 zijn er veranderingen in de wetgeving waardoor een werkgever niet meer voor alle opleidingen een studiekostenbeding mag afspreken. In dit artikel bespreken we de 5 belangrijkste punten over studiekosten, zodat je niet voor onverwacht hoge kosten komt te staan.
Wat is een studiekostenbeding?
Een studiekostenbeding is een overeenkomst tussen werkgever en werknemer die de kosten en voorwaarden regelt voor opleidingen en scholing. Het bepaalt wie de kosten draagt en hoe deze worden vergoed, evenals de voorwaarden voor terugbetaling als de werknemer de organisatie verlaat voordat de opleiding is afgerond.
1. Welke opleidingen moeten kosteloos worden aangeboden?
Opleidingen die werkgevers op grond van de wet of CAO verplicht moet aanbieden. Deze verplichtingen zijn bijvoorbeeld in de Wet op de ondernemingsraden (WOR) en de Wet ter voorkoming van witwassen en financiering van terrorisme (Wwft) vastgelegd. Ook kan een CAO specifieke opleidingsverplichtingen opleggen, zoals bijvoorbeeld bedrijfshulpverlening (BHV) of EHBO. Belangrijk dus om te controleren of er specifieke opleidingsverplichtingen gelden voor jouw branche.
2. De belangrijkste gevolgen van de nieuwe wetgeving
Als de wet of een CAO verplichte scholing voorschrijft, moeten werkgevers rekening houden met de volgende gevolgen:
- Werknemers moeten de opleiding kosteloos kunnen volgen.
- De tijd besteed aan de opleiding telt als arbeidstijd.
- Werknemers moeten zoveel mogelijk de opleiding tijdens werktijd kunnen volgen.
3. Studiekostenbedingen van voor 1 augustus 2022
Een studiekostenbeding voor scholing die de werkgever na 1 augustus 2022 verplicht moet vergoeden, is onmiddellijk nietig vanaf 1 augustus 2022. Deze kosten zal dus de werkgever moeten betalen en mag niet meer worden verhaald op de werknemer.
Een studiekostenbeding dat vóór 1 augustus is overeengekomen en betrekking heeft op opleidingen en scholingen die de werkgever niet hoeft te betalen, blijft na 1 augustus 2022 gewoon geldig. Op dit beding kan je dus nog steeds een beroep doen.
4. Uitzonderingen op kosteloze scholing
Er zijn uiteraard uitzonderingen waarvoor geen kosteloze scholing geldt:
- Diploma's of certificaten die werknemers al bij aanvang van de functie moeten hebben.
- Het verkrijgen, vernieuwen of behouden van specifieke beroepskwalificaties in gereglementeerde beroepen.
Deze uitzonderingen staan niet in de wet, maar komen voort uit de toelichting op de wet en de Europese richtlijn. De motivering is helaas summier, waardoor hierover al veel vragen zijn ontstaan.
De wetgever heeft aangegeven dat bijvoorbeeld lesbevoegdheid van docenten een vereiste is vóór aanvang van de functie. Hierdoor is een werkgever niet verplicht om scholing voor deze lesbevoegdheid kosteloos aan te bieden.
Inmiddels zijn ook al diverse gerechtelijke uitspraken verschenen die dergelijke uitzonderingen verduidelijken. De Rechtbank Den-Haag heeft recent geoordeeld dat de werkgever de opleiding tot Bedrijfsarts, een opleidingen in het kader van beroepskwalificaties, niet verplicht hoefde aan te bieden onder het Unierecht, het nationale recht of een cao. Ook de Rechtbank Oost-Brabant heeft recent geoordeeld dat de opleiding tot audicien, een beroepsopleiding, niet onder de nieuwe wetgeving valt. In deze casus was de werkgever op grond van de wet of de cao ook niet verplicht om deze beroepsopleiding aan te bieden.
5. Tips voor een effectief studiekostenbeding
Je kunt nog steeds een studiekostenbeding afspreken met je werknemer. Zorg in dat geval voor duidelijke afspraken over:
- De kosten die de werknemer moeten terugbetalen.
- De duur van de terugbetalingsverplichting.
- Een geleidelijke afbouw van de te betalen kosten.
- Duidelijke voorwaarden voor terugbetaling.
- Een heldere berekening van de terug te betalen kosten.
- Het maken van de afspraak over terugbetaling voor de start van de opleiding.
