Waarom flexibel werken allang geen ‘nice-to-have’ meer is

Wat is flexibel werken en waarom is het belangrijk?

Bij flexibel werken denken veel mensen meteen aan thuiswerken of een vierdaagse werkweek. Maar dat zijn slechts de zichtbare kanten van een groter geheel. Echte flexibiliteit vraagt om een design-mindset: werk zo inrichten dat mensen optimaal worden ondersteund en hun beste prestaties kunnen leveren. Zo ontstaat een werkcultuur die organisaties vooruithelpt en medewerkers helpt een gezonde work-life-balans te behouden.

Uit statistieken van SD Worx HR & Payroll Pulse 2025 blijkt:

• 56% van werkgevers biedt flexibele carrièremogelijkheden
• 43% van medewerkers ervaart voldoende flexibiliteit

Hoe maak je flexibel werken effectief? 

Flexibel werken mogelijk maken is één ding; het echt doordacht inrichten is iets heel anders. Een beleidsregel vertelt medewerkers wat ze mogen. Een designgerichte aanpak stelt een diepere vraag: wat hebben mensen nodig om succesvol te zijn, en hoe sluit dat aan bij de bredere doelen van de organisatie?

Wordt flexibiliteit slechts als een set regels aangeboden, dan ontstaat al snel een lappendeken van compromissen die weinig oplevert. Behandel je het als een geïntegreerd systeem, dan wordt het een krachtig instrument om medewerkers te ondersteunen, prestaties te verhogen én de werkcultuur te versterken.

Flexibiliteit ontwerpen met een design-mindset

Steeds meer organisaties laten zich inspireren door human-centred design: een aanpak waarbij je eerst terugtreedt, onderzoekt wat écht werkt, en van daaruit iets nieuws opbouwt.

Het ontwerpen van flexibiliteit op basis van deze mindset begint met begrijpen wat mensen nodig hebben om te focussen, samen te werken en op te laden. Vervolgens bepaal je welke doelen echt belangrijk zijn voor teams en rollen. Daarna experimenteer je met werkpatronen, samenwerking en routines, en stel je bij op basis van feedback.

Deze manier van denken laat ruimte voor verschillen, zonder dat de samenhang verloren gaat. Eén aanpak werkt immers nooit voor altijd en voor iedereen. Zo ontstaat een werkcultuur die flexibiliteit ondersteunt en medewerkers helpt hun work-life-balans te behouden.

Maatwerk maakt het verschil

Consistentie betekent niet dat alles voor iedereen hetzelfde moet zijn. Wat voor het ene team goed werkt, kan voor een ander juist averechts uitpakken.

Effectieve flexibiliteitsstrategieën houden rekening met de specifieke situatie van teams en medewerkers: de rol en taken van iemand, de samenstelling van het team, de fase waarin het bedrijf zich bevindt, en persoonlijke omstandigheden zoals zorgtaken, gezondheid of energiepatroon.

Gelijkheid ontstaat niet door iedereen hetzelfde te behandelen, maar door af te stemmen op ieders situatie.

Hoe pas je flexibel werken praktisch toe? 

1. Tijd – combineer vaste momenten voor samenwerking met blokken voor focuswerk.
2. Locatie – bepaal wanneer fysiek ontmoeten waarde toevoegt en wanneer online voldoende is.
3. Ritme – Wissel momenten van samenwerken af met ruimte om zelfstandig in je eigen tempo te werken
4. Grenzen – maak het normaal om werk, focus en rust in balans te houden.
5. Zichtbaarheid – zorg voor duidelijke taken en doelen, zonder micromanagement.

Wanneer deze knoppen aansluiten op de bedrijfsbehoeften en teamdynamiek, leidt dit tot meer energie, vertrouwen en minder ruis.

Valkuilen om te vermijden

Zelfs een goed doordachte strategie kan mislukken als de uitvoering onduidelijk of inconsistent is:

• Flexibiliteit betekent voor iedereen iets anders → chaos.
• Iedereen hetzelfde behandelen → echte eerlijkheid gaat juist om verschillen erkennen.
• Micromanagement op afstand → focus op resultaten en duidelijke afspraken.
• Alleen kantoorfuncties meenemen → flexibiliteit is relevant in élke sector en rol.

Zo ziet succes eruit

Wanneer flexibiliteit bewust wordt ingericht:

• Beheren medewerkers hun energie, tijd en samenwerking met vertrouwen.
• Teams communiceren effectiever, met minder wrijving.
• Kantooruren worden doelgericht benut, niet als verplichting.
• Leidinggevenden sturen op resultaat en afstemming, niet op aanwezigheid.
• Betrokkenheid groeit omdat het hele systeem beter werkt, niet door één extraatje.

Van belofte naar praktijk

Flexibel werken is inmiddels uitgegroeid van een luxe extraatje tot een vast onderdeel van de moderne werkwereld. De meest veerkrachtige organisaties zien het als een dynamische uitdaging: iets dat reflectie, bijsturing en gedeeld eigenaarschap vraagt. Ze bieden het bewust aan, met een duidelijk doel, oog voor mensen en een helder beeld van waar ze naartoe willen. Zo ontstaat een werkcultuur die flexibiliteit en work-life-balans écht ondersteunt.