Hoog ziekteverzuim? Kijk anders naar je bezetting

Worstelt jouw organisatie met een hoog ziekteverzuim? Dan is de impact vaak groot. De druk op het team neemt toe, planningen komen in de knel en ook de dienstverlening of klanttevredenheid kan onder druk komen te staan. De eerste reflex is vaak: er moet iemand bij. Maar extra personeel is meestal niet de meest duurzame oplossing. Zeker bij een (langdurig) hoog of terugkerend ziekteverzuim loont het om kritisch te kijken naar de bezetting, de prestaties van het huidige team en het verzuimbeleid. Er is vaak meer mogelijk dan je denkt, om hoog verzuim effectief in te dammen! 

In dit artikel ontdek je hoe je meer grip krijgt op ziekteverzuim én hoe je met een efficiëntere bezetting duurzame oplossingen creëert, zonder direct extra personeel aan te nemen.

Is het ziekteverzuim hoog binnen je organisatie, dan zie je dat direct terug in de loonkosten. De uitgaven lopen snel op door loondoorbetaling, vervangingskosten en productiviteitsverlies. Maar ook intern zijn de effecten direct merkbaar: de werkdruk stijgt, de motivatie daalt en de kwaliteit van het werk komt onder druk te staan. 

Zonder gerichte sturing kan dit leiden tot een neerwaartse spiraal. Kijk bijvoorbeeld eens naar de zorgsector. Een hoog ziekteverzuim in de zorg is al jarenlang een knelpunt. De spanningen nemen bij medewerkers snel toe. Teams draaien overuren en tijdelijk personeel moet steeds opnieuw worden ingewerkt. Medewerkers raken overbelast en de continuïteit komt in gevaar. En ondertussen wordt de basis steeds instabieler. 

Hoog verzuim raakt je hele organisatie en vraagt om een doordachte, structurele aanpak.

Een hoog ziekteverzuim is soms toe te schrijven aan externe factoren, zoals een griepgolf, arbeidsmarkttekorten of privéproblemen bij medewerkers. Maar in de praktijk zijn de oorzaken van hoog ziekteverzuim meestal complexer en vaak (deels) organisatie-gerelateerd. Denk aan een onduidelijke taakverdeling, gebrek aan regie op roosters of te weinig aandacht voor herstel en preventie.

Ook de organisatiecultuur speelt een rol. Hoe makkelijk melden mensen zich ziek? Of blijven medewerkers juist te lang doorlopen? Is er ruimte voor een goed gesprek over werkdruk of mentale belasting? Wordt signaleren beloond of juist afgestraft?

Organisaties die de oorzaken van hoog ziekteverzuim onder de loep nemen en actief investeren in preventie, goed leiderschap en een gezonde werkcultuur, zien vaak een duidelijke daling in het ziekteverzuim. Herkennen wanneer het een organisatievraagstuk is, vormt dan ook een belangrijke eerste stap richting structurele verbetering. De manier waarop het werk is ingericht, van werkdruk en taakverdeling tot aansturing en onderlinge communicatie, heeft vaak grote invloed op het verzuim.

Veel organisaties zitten vast in een reactieve aanpak. Bij veelvuldig of langdurige uitval wordt al snel een vacature uitgezet. Maar vaak loont het om eerst te analyseren hoe het werk nu georganiseerd is. Door afwezigheden, prestaties en het huidige verzuimbeleid goed in kaart te brengen, ontstaan er nieuwe inzichten. Is de planning wel realistisch? Kun je slimmer schuiven met taken of verantwoordelijkheden? Zijn er patronen in het verzuim die je eerder over het hoofd zag?

Je vindt op deze manier vaak verrassend meer ruimte. Door anders te kijken naar capaciteit, ontstaat er weer of meer grip op hoog ziekteverzuim. En ben je in staat duurzame keuzes te maken. Dat betekent niet harder werken, maar slimmer organiseren. En dat geeft lucht, bij medewerkers én management